De energietransitie brengt grote uitdagingen met zich mee en netcongestie is daar op dit moment één van de meest urgente van. Dirk Jan Masselink, medeoprichter van Repowered, herkende het probleem al vroeg. Jaren geleden, tijdens een lezing in Haren (Gr.) over “het net op groen”, werd hem duidelijk dat de netcapaciteit in Nederland steeds vaker een beperkende factor zou worden. Die realisatie gaf de doorslag om met Repowered vol in te zetten op het slimmer gebruiken van energie.
Repowered helpt organisaties – van duurzame energieontwikkelaars tot grootverbruikers – met het optimaliseren van hun energieverbruik en -opwek. De focus ligt op flexibiliteit: energie gebruiken of opslaan wanneer die beschikbaar is, en juist ontlasten op momenten van drukte. Daarbij speelt congestiemanagement een sleutelrol. “Congestie is in onze ogen niet alleen een probleem, maar ook een kans om efficiënter met energie om te gaan,” aldus Masselink. “Het dwingt je om – soms letterlijk – slimmer te schakelen.”
Repowered is actief als Congestion Service Provider (CSP) en biedt daarnaast andere diensten rondom energiemanagement. Denk hierbij aan toegang tot energiemarkten, slim afschakelen en de optimalisatie van batterijsystemen “We helpen klanten om inzicht te krijgen in wat er mogelijk is, welke risico’s eraan vastzitten en hoe je grip krijgt op je flexibiliteit” vertelt hij. “Aan de verbruikskant is dat vaak maatwerk. De gemiste waarde voor het even niet verbruiken gaat niet alleen over de energieprijs van dat uurtje afschakelen; het gaat over de impact op de hele bedrijfsketen. We beginnen dan ook vaak met een inventarisatie over welke vrijheid onze klant überhaupt in het bedrijfssysteem heeft.”
De samenwerking met andere marktpartijen, zoals BRP’s (balanceringsverantwoordelijken) en BSP’s (balancing service providers), blijkt in de praktijk vaak weerbarstig. “De wetgeving laat toe dat een klant zelf een CSP kiest, maar in de praktijk stuiten we regelmatig op weerstand bij BRP’s,” legt Masselink uit. “Grote energiebedrijven willen vaak geen derde partij op een aansluiting. Ook is voor onze klanten niet altijd duidelijk welke marktrollen er zijn en hoe die met elkaar samenwerken. Zelfs als alle contracten zijn getekend, blijkt de uitvoering in de praktijk niet altijd te lukken.” Dat maakt het werk van onafhankelijke CSP’s uitdagend. “Het is belangrijk dat onderlinge afspraken helder zijn en uitgevoerd kunnen worden. En dat daar een eerlijke vergoeding tegenover staat”, besluit hij.
Het GOPACS-platform is voor Repowered een nuttig instrument, maar de randvoorwaarden vanuit de netbeheerders moeten beter. Masselink pleit voor een centrale rol van GOPACS in het delen van afroepinstructies met alle marktrollen op een aansluiting. “Transparantie is cruciaal. Nu ontbreekt er vaak afstemming. Dit zorgt voor onzekerheid bij klanten.” Verder wijst hij op het belang van een passende vergoeding. “Klanten moeten bereid zijn te investeren in flexibiliteit, maar dan moet het financieel wel uit kunnen. Zeker als je als partij beschikbaarheid garandeert maar uiteindelijk niet wordt afgeroepen, moet daar een vergoeding tegenover staan.” Een beschikbaarheidsvergoeding, naast de huidige vergoedingen per afgeroepen megawattuur, zou volgens hem een belangrijke stap zijn richting een volwassen markt.
Masselink roept op tot standaardisatie. “Iedere netbeheerder pakt zijn rol anders op, en dat maakt het voor marktpartijen lastig om op te schalen. De transactiekosten zijn nu nog veel te hoog.” Volgens hem zouden CSP’s – mits goed ingebed – een cruciale rol kunnen spelen als verbindende schakel tussen netbeheerder en klant. Maar dan moeten ze wel de ruimte krijgen om hun werk te doen. Zijn oproep aan GOPACS is helder: “Blijf bij je kern. Faciliteer, standaardiseer en zorg dat partijen kunnen rekenen op transparante spelregels en een eerlijke vergoeding. Alleen dan maken we congestiemanagement schaalbaar en aantrekkelijk voor de markt.”
_
Ben je op zoek naar een CSP? Bekijk dan het CSP-register van TenneT.
