Een buy-order is een bod dat wordt geplaatst door een marktpartij op een aangesloten handelsplatform, met de intentie om elektriciteit te kopen. Ze vormen onderdeel van het redispatch proces, waarin marktpartijen met een marktbericht wordt gevraagd buy- en sell-orders in te leggen om zo een intraday congestiesituatie op te lossen.
Voor congestiesituaties die binnen 24 uur (‘intraday) verwacht worden, vragen we de markt via een markbericht om flexbiedingen. Flexbiedingen bestaan uit buy- en sell-orders die op een aangesloten handelsplatformen worden geplaatst. Met een buy-order bieden marktpartijen aan om meer elektriciteit te verbruiken (of minder op te wekken) dan vooraf is afgesproken. De meer te verbruiken elektriciteit wordt met een buy-order per kW of MW gevraagd (ingekocht) voor een biedprijs die de marktpartij zelf bepaalt.
Indien het GOPACS algoritme een buy- en sell-order kan koppelen waarmee de congestiesituatie wordt opgelost, dan zal de marktpartij met de hoogste biedprijs zal zijn buy-order zien worden uitgevoerd.
Als er meer elektriciteit verbruikt wordt, is het logisch dat er meer ingekocht moet worden. Waarom moet er ook meer ingekocht worden als er minder opgewekt wordt? Dat zit zo: een opwekker verkoopt zijn elektriciteit voordat het wordt opgewekt. Daar staat een leverplicht tegenover: de elektriciteit moet geleverd worden. Als een opwekker nu minder opwekt om een congestiesituatie te voorkomen, dan komt de leverplicht in gevaar. De opwekker moet dan elders elektriciteit inkopen (met een buy-order) om toch aan de verplichting te voldoen. Als de nieuw ingekochte elektriciteit voor minder ingekocht wordt dan de oorspronkelijke verkoopprijs, dan ontstaat er een financieel voordeel.
Als er sprake is van opwekcongestie in een gebied, dan moet er meer elektriciteit het gebied uit getransporteerd worden dan veilig kan. De verdeelstations die het gebied verbinden met het midden- of hoogspanningsnet kunnen de hoeveelheid elektriciteit niet aan. In dat geval wordt er met een marktbericht gevraagd om buy-orders te plaatsten. Daarmee wordt gestimuleerd dat er lokaal meer verbruikt wordt, of minder opgewekt, en dus dat minder het gebied uit hoeft. Een lokale buy-order moet vanwege de balans op het net altijd gekoppeld worden aan een niet-lokale sell-order.
Omgekeerd, als er sprake is van verbruikscongestie, dan moet er meer elektriciteit naar het congestiegebied getransporteerd worden dan veilig kan. Er word dan gevraagd om sell-orders binnen het congestiegebied: minder verbruiken, of meer opwekken. Daarmee wordt gestimuleerd dat er minder elektriciteit naar het gebied hoeft. Die lokale sell-orders worden op hun beurt weer gekoppeld aan niet-lokale buy-orders.
| Opwekcongestie | Verbruikscongestie | |
|---|---|---|
| Situatie | Teveel stroom in het congestiegebied | Te weinig stroom in het congestiegebied |
| Gevolg | Meer stroom moet het gebied uit dan veilig kan | Meer stroom moet het gebied in dan veilig kan |
| Wens | Minder opwekken, of meer verbruiken | Minder verbruiken, of meer opwekken |
| Binnen congestiegebied |
Buy-orders | Sell-orders |
| Buiten congestiegebied |
Sell-orders | Buy-orders |
