Een congestiesituatie ontstaat wanneer het elektriciteitsnet op een bepaald moment meer stroom moet vervoeren dan technisch verantwoord is. Er is dan sprake van een tekort aan transportcapaciteit.
In Nederland wordt het transport van elektriciteit maandelijks, wekelijks en dagelijks zorgvuldig gepland, op basis van historisch gebruik en bestaande afspraken. Deze prognoses zijn meestal behoorlijk nauwkeurig. Toch kunnen onverwachte omstandigheden, zoals een extra zonnige dag of het plotseling stilvallen van een fabriek, de balans op het laatste moment verstoren.
Als de werkelijkheid afwijkt van de planning, kan er lokaal een knelpunt ontstaan op het net. Dat leidt tot een congestiesituatie: er moet meer stroom worden getransporteerd dan het net lokaal op dat moment veilig aankan.
Om dit soort situaties op te lossen, maken netbeheerders gebruik van het GOPACS congestiemanagementplatform, in samenwerking met marktpartijen.