Wind turbine
shape background

Stabiel houden van het elektriciteitsnet

Het Nederlandse elektriciteitsnet is een van de meest betrouwbare netten ter wereld. Toch krijgt het steeds meer te maken met uitdagingen. Dit komt doordat we steeds meer elektriciteit gebruiken. En door de opkomst van duurzame energiebronnen, zoals wind- en zonne-energie. Hierdoor wordt op bepaalde momenten veel gevraagd van het net, vooral wanneer er veel stroom wordt opgewekt of verbruikt. Dit kan leiden tot congestie.

Om het elektriciteitsnet stabiel te houden, is goed congestiemanagement nodig. Dat betekent dat er oplossingen worden ingezet om het netwerk te ontlasten. En om het net optimaal te gebruiken, zonder dat de veiligheid en betrouwbaarheid in gevaar komen.

Verplichting netbeheerders

Netbeheerders zijn verplicht congestiemanagement toe te passen om congestie te verminderen of op te lossen. Dit zorgt voor een betrouwbare elektriciteitsvoorziening in Nederland. Congestiemanagement helpt om piekmomenten op het net beter te spreiden en overbelasting van het elektriciteitsnet te voorkomen. Het proces kent verschillende fasen: naarmate de drukte op het net toeneemt, worden de maatregelen van de netbeheerders ingrijpender.

Windmolens op een dijk
electric_meter
Wat is congestie?

Congestie op het elektriciteitsnet betekent dat er te weinig ruimte is in het netwerk om alle opgewekte stroom naar de juiste plekken te brengen oftewel te transporteren.

Dit kan gebeuren als er meer stroom wordt gevraagd dan het netwerk aankan (consumptiekant), of als op bepaalde plekken meer stroom wordt opgewekt dan het netwerk kan vervoeren (productiekant).

Wat is GOPACS
warning
Wanneer congestie?

Congestie komt vaak voor op momenten met veel stroomverbruik (consumptie) of veel stroomopwek (productie). De snelle groei van zonnepanelen en windparken leidt in sommige gebieden tot overbelasting van het elektriciteitsnet. Vooral in landelijke gebieden is de infrastructuur minder robuust. Ook speelt verouderde netinfrastructuur een rol. Bepaalde delen van het elektriciteitsnetwerk zijn niet ontworpen om de huidige pieken en dalen in de stroomvraag en -aanbod aan te verwerken.

Hoe werkt GOPACS?
build
Steeds vaker congestie

De capaciteit van het net is steeds vaker niet voldoende om al die duurzame energie efficiënt naar consumenten en bedrijven te transporteren.

Om congestie te voorkomen of op te lossen, kunnen netbeheerders verschillende maatregelen nemen, waarbij de uitbreiding van de netcapaciteit de belangrijkste is. Tot die tijd moet congestiemanagement toegepast worden om het elektriciteitsnetwerk stabiel te houden.

Van wie is GOPACS?

Voordelen congestiemanagement

Congestiemanagement heeft verschillende voordelen:

  • Kostenbesparing
    Door het bestaande netwerk efficiënter te gebruiken, kunnen dure uitbreidingen van het net uitgesteld of verminderd worden.
  • Betere integratie van duurzame energie
    Het maakt het makkelijker om fluctuerende duurzame bronnen te integreren zonder dat de stabiliteit van het netwerk in gevaar komt.
  • Stabiele en betrouwbare stroomvoorziening
    Door congestie te beheersen blijft, zelfs bij piekbelasting, de stroomvoorziening betrouwbaar en stabiel.

 

Congestiemanagement is cruciaal voor een stabiele, betaalbare en duurzame energievoorziening in Nederland. Het wordt het steeds belangrijker naarmate de vraag naar stroom en het aandeel duurzame energiebronnen blijven groeien.

Stabiele stroomvoorziening
solar_power
Meedoen met je vermogen

Marktpartijen die mee willen werken aan congestiemanagement, kunnen hierover afspraken maken met hun netbeheerder. Dit doen ze in hun contract. Als het gaat om een capaciteitsbeperkingscontract dan kan dit op afroep of met een vast tijdsvenster. In alle gevallen gaat het om afspraken over flexibiliteit in het verbruik of teruglevering. Deze contracten worden vervolgens via GOPACS afgeroepen door de netbeheerder.

Hoe het werkt
wind_power
Congestiemanagement in Nederland

GOPACS speelt een belangrijke rol in het beheren van congestie op het Nederlandse elektriciteitsnet. Het platform is een gezamenlijk initiatief van de Nederlandse netbeheerders van het elektriciteitsnetwerk. Partijen die flexibel vermogen tot hun beschikking hebben kunnen dit aanbieden op GOPACS. Netbeheerders zetten dit vermogen in om congestie op te lossen.

Van wie is GOPACS?
service_toolbox
GOPACS als tool van de netbeheerders

Congestie op het elektriciteitsnet wordt gezien als een belangrijke uitdaging voor de energietransitie, omdat het de inzet van duurzame energiebronnen kan beperken en leidt tot inefficiënties in het energiesysteem.

Het GOPACS-platform is een van de tools van de Nederlandse netbeheerders als het gaat om congestiemanagement.

power_settings_new
Wat is congestiemanagement?

Congestiemanagement is het geheel van maatregelen dat netbeheerders inzetten om de gevolgen van congestie te beperken en te voorkomen dat het netwerk overbelast raakt. Waar congestie wijst op het probleem van capaciteitstekort, richt congestiemanagement zich op de praktische oplossingen om deze knelpunten op te vangen. Congestiemanagement is cruciaal voor een stabiele, betaalbare en duurzame energievoorziening in Nederland. Het wordt steeds belangrijker naarmate de vraag naar stroom en het aandeel duurzame energiebronnen blijven groeien.

flash_on
Hoe werkt congestiemanagement?

Het behouden van balans op het elektriciteitsnetwerk is essentieel voor een betrouwbare en stabiele stroomvoorziening. Op elk moment moet er een evenwicht zijn tussen de hoeveelheid opgewekte en verbruikte elektriciteit. Als deze balans verstoord raakt—bijvoorbeeld door een plotselinge piek in de vraag of een daling in de productie—kan dat leiden tot spanningsproblemen, storingen of zelfs uitval van het net. Congestiemanagement gaat om het balanceren van vraag en aanbod, vaak door samenwerking tussen netbeheerders en andere partijen zoals grote bedrijven, energieproducenten en huishoudens.

Methoden voor congestiemanagement

Congestiemanagement door netbeheerders kent diverse methoden:

  • Flexibel omgaan met vraag en aanbod
    Marktpartijen die stroom verbruiken kunnen dit tijdelijk verminderen. Partijen die stroom opwekken kunnen die opwek tijdelijk verminderen of stopzetten. Hiervoor worden capaciteitsbeperkende contracten (CBC’s) afgesloten. Deze contracten kunnen via GOPACS worden afgeroepen.
  • Stroomverbruik verplaatsen
    Consumenten en bedrijven kunnen hun stroomverbruik sturen naar tijden met minder vraag. Dit wordt binnen een capaciteitsbeperkingscontract (CBC) geregeld. Deze contracten kunnen via GOPACS worden afgeroepen.
  • Lokale opslag
    Batterijen en andere opslagsystemen kunnen energie opslaan tijdens piekproductie en afgeven tijdens piekvraag. Als je met je lokale opslag mee wil werken aan congestiemanagement kun je dit doen door op de redispatch markt in te bieden. Je kunt ook deelnemen op de redispatch markt als je op korte termijn, op de dag zelf (intraday), flexibel kunt omgaan met je vermogen. Wil je meedoen op de redispatch markt dan heb je hiervoor een contract met een CSP en een handelsplatform nodig.
Wind energie

Deelnemen

Zo werkt deelnemen
background shape

Optimax Energy is erg enthousiast over GOPACS omdat het ons als jong handelsbedrijf in staat stelt deel te nemen aan een congestiebeheersingsmechanisme in Nederland door middel van een zeer transparant en goed gedefinieerd proces. De energiemarkten veranderen snel en we zijn van mening dat deze mechanismen ook moeten evolueren om de komende uitdagingen op een innovatievere en duidelijkere manier aan te kunnen.

Optimax Energy
Vitor Campos Power trader - Optimax Energie

GOPACS is hét platform waarmee de netbeheerders gezamenlijk flexibel vermogen in het elektriciteitsnet ontsluiten, afstemmen en coördineren. Door gebruik te maken van de flexibiliteit van onze klanten en marktpartijen kunnen we de huidige energie-infrastructuur zo optimaal mogelijk benutten. Zo draagt marktwerking bij aan een betaalbare en betrouwbare energievoorziening

Alliander
Daan Schut CTO - Alliander

Congestie is een belangrijk maatschappelijk probleem dat alleen maar toeneemt. Daarom zijn wij als één van de eerste ingestapt. Powerhouse is ervan overtuigd dat wij met het platform van Gopacs en het vermogen van onze klanten een oplossing kunnen bieden voor het transportprobleem.

Logo Powerhouse EnergyGroup
Bernard Wilmet CEO - Powerhouse

GOPACS zorgt voor een win-win situatie. Het flexibel afnemen of aanbieden van stroom door afnemers, energieleveranciers/producenten en marktpartijen geeft netbeheerders de mogelijkheid om het huidige stroomnet beter te benutten. Zo voorkomen we dure investeringen en daardoor een stijging van de energierekening. En tegelijkertijd ontstaan er nieuwe verdienkansen voor partijen die deelnemen aan GOPACS. Dit maakt GOPACS een uniek initiatief, voortgekomen uit intensieve samenwerking tussen de Nederlandse netbeheerders.

Logo Stedin
David Peters CTO - Stedin

Wij omarmen de transparantie die GOPACS ons op verschillende gebieden brengt: GOPACS geeft duidelijk aan waar de netwerkproblemen zich bevinden en daarmee waar we onze centrales niet verder kunnen op- of afregelen. Ook geeft men duidelijk aan welke volumes worden gezocht en verhandeld. Deze transparantie komt ten goede aan de competitiviteit.

Logo Engie
David Leo Head of Short Term Trading - Engie

Door mijn bijdrage aan het oplossen van het congestieprobleem via GOPACS heb ik een verlengstuk om meer uit mijn WKK te halen. Dit biedt mij een beter rendement.

Rob Oostrom Eigenaar - Kwekerij Lijntje

De laatste jaren zien we de kosten voor het oplossen van congestie significant toenemen. TenneT zet het GOPACS platform in toenemende mate in en is daarmee een belangrijk middel om congestie te voorkomen. Het doel van dit platform is om meer partijen met flexibiliteit gemakkelijk toegang te geven tot een groeiende markt voor congestiediensten. De orders op het GOPACS platform dragen bij aan de meest kosteneffectieve oplossing van congestie en oplossingen kunnen uit alle netvlakken komen, van alle denkbare assets en uit het hele land.

TenneT Logo
Maarten Abbenhuis COO - TenneT

Klaar om mee te bouwen aan een toekomstbestendig net?

Lees meer over deelnemen aan GOPACS met je regelbaar vermogen.

arrow_forward_ios
Zo werkt deelnemen
shape background